Swellendam is een stad met 18.000 inwoner, in de gelijknamige gemeente
(munisipaliteit) in de provincie West-Kaap in het Zuid-Afrikaanse
district Overberg. Het stadje ligt ongeveer 250 km ten oosten van
Kaapstad. Swellendam ligt aan de voet van de Langebergen. Deze stad is
de derde oudste nederzetting van Zuid-Afrika, na Kaapstad en
Stellenbosch.
Swellendam heeft een Nederlands of Kaap-Hollands karakter, er staan kerken, huizen en andere gebouwen in Kaaps-Hollandse stijl.
Het
Nationale Bontebokpark werd in 1931 opgericht en is een interessant
natuurreservaat.Het stadje werd in 1747 gesticht samen met het stadje
Tulbagh door Nederlandse kolonisten in de Kaapkolonie. Hiermee is dit na
Kaapstad een van de oudste blanke gemeentes in Zuidelijk Afrika. Het
stadje is genoemd naar de gouverneur Hendrik Swellengrebel en zijn vrouw
Helena ten Damme.
Tussen juni 1795 en november 1795 was Swellendam een onafhankelijk republiekje gesticht door kolonisten onder leiding van Petrus Delport, die het niet eens waren met de VOC in de Kaapkolonie.
